Nie trzeba się bać tego, że komunizm jest mocniejszy od Ewangelii. Lęk nie jest zgodny z duchem nadziei apostolskiej. Kierując się tymi słowami Stefan Wyszyński zdołał przeprowadzić polski Kościół przez niezwykle trudne dla jego funkcjonowania lata komunizmu.
Pod koniec 1952 r. pojawiła się wiadomość o nominacji kardynalskiej Prymasa Wyszyńskiego. Władze PRL nie były z tego zadowolone. Uważano, że jest to wsparcie Watykanu dla walki Wyszyńskiego z rządem, a wyjazd do Rzymu pobudziłby wrogie czynniki w Polsce do działań antyrządowych. Uznano, że wyjazd Prymasa po odbiór kapelusza kardynalskiego byłby szkodliwy. Gazety komunistyczne brutalnie atakowały Stolicę Apostolską. Wiązały nominację z antypolską, imperialistyczną, odwetową, dywersyjną i szpiegowską polityką Watykanu.
Konsystorz kardynalski odbył się 12 stycznia 1953 r. bez udziału biskupa Stefana Wyszyńskiego. 25 września 1953 r. prymas został aresztowany. Dlatego sprawa odebrania oznak kardynalskich została na kilka lat wstrzymana. Oczekiwanie na kapelusz kardynalski trwało 4,5 roku. Do jesieni 1956 r. przebywał w kolejnych miejscach odosobnienia: Rywałdzie Królewskim, Stoczku Warmińskim, Prudniku Śląskim oraz Komańczy. W okresie uwięzienia kardynał Wyszyński był nieustannie inwigilowany. Współwięźniowie pisali na niego donosy.
Podczas pobytu Prymasa w Komańczy powstał tekst Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego, pomyślanych jako odnowienie ślubów lwowskich Jana Kazimierza z czasów Potopu szwedzkiego. Ponieważ kardynał Wyszyński wciąż był więziony, tekst ślubów odczytał biskup Michał Klepacz 26 sierpnia 1956 r., w obecności blisko miliona pielgrzymów, przybyłych na Jasną Górę.
Uroczyste przekazanie kapelusza kardynalskiego odbyło dopiero się 18 maja 1957 r. Ojciec Święty Pius XII, po dokonaniu obrzędu i wypowiedzeniu stosownej formuły, wychodząc poza ceremoniał, powiedział: Każdemu kardynałowi tak mówię, tak zalecam. Tobie, mój bracie, raczej powinienem powiedzieć: ten kapelusz kardynalski należy ci się jako nagroda za to, że aż do męczeństwa zastawiłeś się za wiarę, za Chrystusa i za Kościół.
Warto wspomnieć, że najważniejszym przywilejem kardynałów jest wybór nowego papieża. Kardynał Stefan Wyszyński uczestniczył w czterech konklawe, z których wyszli papieże: Jan XXIII, Paweł VI, Jan Paweł I i Jan Paweł II.
W latach 1957 – 1966 Prymas prowadził Wielką Nowennę, która miała przygotować naród na obchody Tysiąclecia Chrztu Polski. Pomimo tego, że władze prowadziły otwartą konfrontację z programem Wielkiej Nowenny, zakończyła się ona 3 maja 1966 r. Aktem Oddania Narodu Matce Bożej za wolność Kościoła w Polsce i na świecie. Kardynał Wyszyński był też jednym z inicjatorów słynnego orędzia biskupów polskich i biskupów niemieckich, co spotkało się z ostrą reakcją władz komunistycznych.
Ważną częścią programu milenijnego Prymasa Wyszyńskiego była też peregrynacja po kraju kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Obraz ten został poświęcony przez Piusa XII. W sierpniu 1957 r. na Jasnej Górze kardynał Wyszyński przewodniczył uroczystości otwierającej peregrynację po kraju kopii obrazu Matki Bożej. W roku milenijnym 1966 r. obraz nawiedzał stolice diecezji, aż do września. Wtedy to został przez władze „aresztowany” i pod karabinami przymusowo osadzony na Jasnej Górze. Przed klasztorem ustawiono straże, czuwające, by nikt nie wyjechał z obrazem w trasę milenijnego pielgrzymowania.
Kardynał Stefan Wyszyński zawsze był czynny i zaangażowany w służbę ludowi Bożemu. Podejmował starania mające na celu łagodzenie konfliktów na linii rząd – opozycja. W latach 1980 – 1981 pełnił rolę pośrednika w negocjacjach pomiędzy władzą, a „Solidarnością”.
40 dni po jego śmierci, Jan Paweł II, oddając hołd zmarłemu, napisał do Polaków list: Jako nieustraszony rzecznik godności człowieka oraz jego nienaruszalnych praw w życiu osobistym, rodzinnym, społecznym i narodowym, stał się zmarły Prymas szczególnym przykładem żywej miłości Ojczyzny i musi być policzony jako jeden z największych mężów w jej dziejach. Kierował odważnie, wytrwale i zdecydowanie łodzią Kościoła w Polsce, przeciwstawiając ideologii, która odczłowieczała i oddalała człowieka od pełni życia, prawdę zawartą w Ewangelii Chrystusa. Źródłem jego siły duchowej było zawierzenie Matce Najświętszej.
Uchwałą Sejmu i Senatu RP rok 2021 ogłoszony został rokiem kardynała Stefana Wyszyńskiego w 120 rocznicę urodzin i 40 rocznicę jego śmierci. Dzisiaj świętujemy podwójną beatyfikację, która jest dopełnieniem spotkania kardynała Wyszyńskiego i Matki Czackiej z 1926 r. Obydwoje dawali świadectwo życia wiernego Ewangelii za wszelką cenę. Pozostawili wzór służby konkretnemu potrzebującemu człowiekowi. Wspomnienie kardynała Stefana Wyszyńskiego obchodzone będzie 28 maja, a Matki Elżbiety Czackiej 19 maja.
Magda