Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało) jest świętem Kościoła rzymskokatolickiego na cześć prawdziwej obecności Jezusa Chrystusa w Eucharystii. Obchodzona w czwartek (lub w niektórych krajach w niedzielę) po niedzieli Trójcy Świętej jest świętem nakazanym.
Uroczystość miała miejsce po raz pierwszy w 1246 roku w Leodium (obecnie belgijskie Liège) i została ustanowiona przez biskupa Roberta de Torote, pod wpływem augustianki, siostry Julianny, przełożonej klasztoru Mont Cornillon. Siostra otrzymała w latach 1209-1211 objawienia, w których Jezus prosił o uczczenie swego Najświętszego Ciała. Spowiednik Julianny nie rozumiał potrzeby nowego święta, odwołując się do czci oddawanej Najświętszemu Sakramentowi codziennie we mszach świętych, a szczególnie w Wielki Czwartek. Julianna powróciła do prośby po 20 latach, kiedy – już jako przełożona klasztoru – zwróciła się do archidiakona katedry w Liege Jacques’a Pantaleona. Ten namówił biskupa Roberta do ustanowienia święta na terenie diecezji. Zwyczaj nie rozpowszechnił się jednak, co więcej następca Roberta zniósł uroczystość. Archidiakon Jacques odwołał się do legata papieskiego Hugona z Saint Cher. Dominikanin nakazał obchody święta w podległych mu diecezjach. W 1261 Jacques Pantaléon został papieżem, przyjmując imię Urbana IV. W sierpniu 1263 roku w we włoskiej Bolsenie miał miejsce cud eucharystyczny. Ksiądz Piotr z Pragi pielgrzymował do Rzymu. Szerząca się wówczas herezja podważała rzeczywistą obecność Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, toteż i kapłana dręczyły wątpliwości Podczas sprawowanej w sanktuarium św. Krystyny mszy świętej ks. Piotr ujrzał, że Hostia obficie krwawi, a krew spływa na korporał i obrus. Świadkowie mogli zobaczyć korporał ze śladami Krwi Chrystusa, tworzącymi podobiznę Ukrzyżowanego. Urban IV rezydował wówczas w odległym o 30 km. Orvieto. Na wieść o zdarzeniu wysłał do Bolseny uznanych teologów, a ci potwierdziwszy fakt, zabrali relikwie i wyruszyli do Orvieto w uroczystym pochodzie.
Papież z towarzyszącym mu duchowieństwem wyszedł na spotkanie. Nad brzegiem rzeki Rio Chiaro ukląkł, następnie wziął korporał z Hostią i ukazał relikwie wiernym. To wydarzenie uznaje się za początek odprawiania procesji ku czci Ciała i Krwi Pańskiej. 11 sierpnia 1264 r., w ostatnim roku pontyfikatu, Urban IV bullą Transiturus de hoc Mundo polecił obchodzić w całym Kościele festum Corporis Christi (święto Ciała Chrystusa). Decyzja ta została potwierdzona przez papieża Klemensa V na soborze w Vienne (1311–1312). W 1381 r. Bonifacy IX nakazał święto tam, gdzie dotąd nie było obchodzone. W XV wieku Boże Ciało, z procesją jako główną cechą uroczystości, stało się jednym z najważniejszych świąt Kościoła. W procesjach uczestniczyli również władcy, sędziowie i członkowie cechów. po procesji zwykle następowały występy członków gildii, średniowiecznych kuglarzy i sztukmistrzów. W 1320 r., decyzją biskupa Nankiera pierwsza procesja Bożego Ciała w Polsce przeszła ulicami Krakowa, a wkrótce Gniezna, Poznania, Wrocławia i Płocka, gdzie w katedralnym ceremoniale z XIV w. znajduje się jej pierwszy opis. W okresie reformacji, odrzucającej doktrynę transsubstancjacji (przeistoczenia), zaprzestano świętowania wśród wyznawców protestantyzmu. Sobór trydencki (1547–1561), wobec krytyki ruchów reformacyjnych, przyjął dekret podtrzymujący wspomnianą doktrynę, a także potwierdził potrzebę kontynuowania celebracji co ugruntowało tradycję procesji. W Rzymie, do 1870, tj. do upadku Państwa Kościelnego, procesje Bożego Ciała przechodziły przez via Merulana – od bazyliki św. Jana na Lateranie do bazyliki Matki Bożej Większej. Zwyczaj ten przywrócił Jan Paweł II w pierwszym roku swojego pontyfikatu.
A.M.
„Widzenie powtarzało się wielokrotnie podczas adoracji eucharystycznych. W wizji tej wzdłuż średnicy księżyca w pełnym blasku biegła ciemna rysa. Pan pomógł jej zrozumieć sens tego, co widziała. Księżyc symbolizował życie Kościoła na ziemi. Natomiast ciemna linia sygnalizowała brak święta liturgicznego, w którego ustanowienie Julianna miała się skutecznie zaangażować: święta, w którym wierzący mogliby adorować Eucharystię, by pogłębiać wiarę, czynić postępy w praktykowaniu cnót i wynagradzać za znieważanie Najświętszego Sakramentu.”
pp. Benedykt XVI. Św. Julianna z Cornillon. Audiencja generalna. 17.11.2010 r.