Święto Matki Boskiej Gromnicznej ma stałą datę w kalendarzu – przypada na czterdziesty dzień po Bożym Narodzeniu, czyli 2 lutego. Dzień ten kończy okres śpiewania kolęd i pastorałek w kościołach, a parafie oraz wierni w swoich domach rozbierają choinki i dekoracje świąteczne. Obecność na mszy świętej w tym dniu nie jest obowiązkowa, ponieważ nie jest to dzień świąteczny nakazany. W tym dniu w kościołach odbywa się poświęcenie świec, które ze sobą przynosimy, i procesje z zapalonymi świecami.

Najbardziej popularna nazwa dzisiejszego święta, czyli Matki Boskiej Gromnicznej, pochodzi od słowa gromnica. Oznacza ono poświęconą świecę, z którą związana jest wiara, że po zapaleniu jest ona symbolem ochrony domu przez Boga. Postawiona w oknie w trakcie burzy (towarzyszy temu modlitwa) ma uchronić przed uderzeniem pioruna (zwanego również gromem). Świeca gromniczna jest obecna także przy śmierci. Konającym wkłada się zapaloną gromnicę do rąk (lub zapala się przy tej osobie), modląc się by Matka Boża ze św. Józefem przeprowadzili odchodzących do Boga.

Procesja z zapalonymi świecami miała być znana w Rzymie już w czasach papieża św. Gelazego w 492 r., jednak dopiero od X w. upowszechnił się obrzęd poświęcania świec, których płomień symbolizuje Jezusa – Światłość świata.

Święto Matki Boskiej Gromnicznej ma jeszcze dwie inne nazwy – Święto Ofiarowania Pańskiego i Święto Oczyszczenia Najświętszej Maryi.

Ma to związek z opisanym w Piśmie św. przyniesieniem przez Maryję małego Jezusa do świątyni. W czasie ofiarowania Bogu dzieciątka Jezus do Maryi podszedł starzec Symeon, wziął dziecko na ręce i wypowiedział słowa: Światłość na oświecenie pogan i chwałę ludu Izraela (Łk 2, 32).

Ofiarowanie w świątyni to część starotestamentalnej tradycji. Wyzwolenie Izraela z niewoli egipskiej było upamiętniane przez ofiarowanie pierworodnego syna w świątyni w czterdziestym dniu po urodzeniu. Ofiarowanie polegało na oddaniu dziecka w ręce kapłana
i wykupieniu go kwotą 5 sykli (było to równe zarobkowi z 20 dni). Wraz
z ofiarowaniem syna należało dokonać ceremonii oczyszczenia matki, która składała baranka na ofiarę. Fakt złożenia przez Maryję i Józefa gołębia, synogarlicy, oznacza, że byli ubodzy.

Od 1997 r. w dniu 2 lutego w Kościele rzymskokatolickim, z inicjatywy św. Jana Pawła II, obchodzony jest Dzień Życia Konsekrowanego. Jest on poświęcony modlitwie za zakonnice, zakonników i inne osoby konsekrowane, które oddały swoje życie służbie Bogu. W Polsce jest ponad 31,1 tys. osób konsekrowanych.

Według danych z końca 2020 roku, w Polsce było 11 020 zakonników w 59 zgromadzeniach. W kraju przebywa ich 8 182, zaś za granicą pracowało 2 920. Wśród nich są zarówno zgromadzenia czynne, jak i kontemplacyjne np. kameduli.

Jeśli chodzi o zakonnice, to w 2071 domach należących do 105 żeńskich zgromadzeń zakonnych przebywa 16 764 sióstr. Ponadto 1 866 sióstr pracuje poza granicami Polski.

W Polsce znanych jest wiele przysłów związanych z pogodą lub kalendarzem. Wśród nich istnieje również i takie: „W dzień Panny Gromnicznej – bywaj zdrów mój śliczny”. Dziś jest ono niezrozumiałe, a wiąże się z dawnym przekonaniem, w myśl którego 2 luty jest ostatnim dniem, kiedy mężczyzna może się oświadczyć kobiecie, jeżeli chce, aby ślub odbył się jeszcze w karnawale. Jeśli tego nie zrobił, musiał poczekać do Wielkanocy.

za: Paweł Kmiecik

nasz adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.